Stapels bij de belasting.
Uit doop-, trouw-, begraaf-boeken, de burgelijke stand etcetera weten we dat de twaalf Stapels in de tabel hiernaast van Gendtse oorsprong in diverse beroepen bij de gemeentelijke of rijksbelastingen werkten. Mogelijk meer, maar tot nu toe vond ik alleen deze.
Bovenaan staan de nakomelingen van Johan Hendrik, oudste zoon van onze stamvader David. Die had als Duitse immigrant (nu allochtoon genoemd) twee zonen bij de Nederlandse belastingen werken: Johannes (I) die met vier zonen Borculo en omgeving bestreek en Hendrik, die de riviervaart deed met twee zonen en schoonzoon Jacobus Hendrikus Ritmeester uit Brielle, man van Hendriks' oudste dochter Sophia Cornelia.
Dan twee achterkleinzonen van Johan Hendriks' zoon David (II): mijn ooms Chris en Ben, diens zoon Bernardus Cornelis en ook twee zonen van hun tante (Hendrina) Alijda werkten bij de belastingen: Hendrik Willem Frederik Zoetekouw stierf als hoofdcommies 40 jaar oud in Amsterdam en zijn jongste broer Johannes Bernard was rijksklerk belastingen resp. in Eindhoven, Amsterdam en Venlo.
Tenslotte had Davids' zoon Frederik twee Haagse achterkleinzonen en ook, via zijn dochter Aleida een kleinzoon Jan George Schneijder uit Waardenburg, allen bij de belastingen.
Het schema beneden verduidelijkt hun verwantschap.
Een ambtenarenblad naar het model van het Algemeen Politieblad heb ik nog niet gevonden. Mijn genealogie gegevens verzwijgen elk detail over het belastingwerk van de vroegere Stapels. Toch, bij de term sloeproeijer van 170 jaar geleden zie ik een jonge Hendrik Stapel verwoed aan de riemen trekken om rechten en cijnzen te kunnen innen van voorbij zeilende schippers. Om dan later weer aan wal de ontvangsten met zijn ganzeveer in de boeken te pennen.
Boeiend is dat Willem Frederik (II) en zijn vrouw Rijkje Dorst, ouders van de Haagse belasting-Stapels en zelf koffyhuishouder en dienstbode, hun kinderen grootbrachten tot beroepen als procuratiehouder, antiquair, VOC historicus (F.W. Stapel) of commies bij de Algemene Rekenkamer. Terwijl hun familieleden kastelein of tapper, kapper, houtkoper, stoker, koetsier, bediende of lantaarnaansteker waren. Zijn vader Willem Frederik (I), de eerste Stapel uit Gendt die in 1825 in Den Haag trouwde, begon nog als voerman in de Betuwe, werd in Den Haag meteen koetsier, maar was in de geboorte akten van zijn kinderen vanaf 1836 tapper.
Uit doop-, trouw-, begraaf-boeken, de burgelijke stand etcetera weten we dat de twaalf Stapels in de tabel hiernaast van Gendtse oorsprong in diverse beroepen bij de gemeentelijke of rijksbelastingen werkten. Mogelijk meer, maar tot nu toe vond ik alleen deze.
Bovenaan staan de nakomelingen van Johan Hendrik, oudste zoon van onze stamvader David. Die had als Duitse immigrant (nu allochtoon genoemd) twee zonen bij de Nederlandse belastingen werken: Johannes (I) die met vier zonen Borculo en omgeving bestreek en Hendrik, die de riviervaart deed met twee zonen en schoonzoon Jacobus Hendrikus Ritmeester uit Brielle, man van Hendriks' oudste dochter Sophia Cornelia.
Dan twee achterkleinzonen van Johan Hendriks' zoon David (II): mijn ooms Chris en Ben, diens zoon Bernardus Cornelis en ook twee zonen van hun tante (Hendrina) Alijda werkten bij de belastingen: Hendrik Willem Frederik Zoetekouw stierf als hoofdcommies 40 jaar oud in Amsterdam en zijn jongste broer Johannes Bernard was rijksklerk belastingen resp. in Eindhoven, Amsterdam en Venlo.
Tenslotte had Davids' zoon Frederik twee Haagse achterkleinzonen en ook, via zijn dochter Aleida een kleinzoon Jan George Schneijder uit Waardenburg, allen bij de belastingen.
Het schema beneden verduidelijkt hun verwantschap.
Een ambtenarenblad naar het model van het Algemeen Politieblad heb ik nog niet gevonden. Mijn genealogie gegevens verzwijgen elk detail over het belastingwerk van de vroegere Stapels. Toch, bij de term sloeproeijer van 170 jaar geleden zie ik een jonge Hendrik Stapel verwoed aan de riemen trekken om rechten en cijnzen te kunnen innen van voorbij zeilende schippers. Om dan later weer aan wal de ontvangsten met zijn ganzeveer in de boeken te pennen.
Boeiend is dat Willem Frederik (II) en zijn vrouw Rijkje Dorst, ouders van de Haagse belasting-Stapels en zelf koffyhuishouder en dienstbode, hun kinderen grootbrachten tot beroepen als procuratiehouder, antiquair, VOC historicus (F.W. Stapel) of commies bij de Algemene Rekenkamer. Terwijl hun familieleden kastelein of tapper, kapper, houtkoper, stoker, koetsier, bediende of lantaarnaansteker waren. Zijn vader Willem Frederik (I), de eerste Stapel uit Gendt die in 1825 in Den Haag trouwde, begon nog als voerman in de Betuwe, werd in Den Haag meteen koetsier, maar was in de geboorte akten van zijn kinderen vanaf 1836 tapper.
Maar verder houd ik het dus bij een werkbeschrijving van mijn ooms Chris en Ben, bij wie ik in mijn jonge jaren altijd gastvrij onderdak kreeg ook als ik weer eens onaangekondigd bij hen aanbelde.
De gezinskaart van Chris uit Amsterdam en die van zijn vader uit Roosendaal geven al veel details maar Bea, zijn jongste dochter, heeft ook nog andere documenten over zijn werk gevonden. Meer bijzonderheden daarover zijn te zien bij Chris Stapel.
Van oom Ben heb ik een paar gegevens van de Roosendaalse gezinskaart van zijn vader en een indruk rond 1961 van zijn ruime werkkamer op de 1ste verdieping van het Ministerie van Financiën aan het Buitenhof. Ik hoor hem nog bedachtzaam en toch stevig formuleren. Zijn dochter Emmy heeft in alle drukte rond haar gezin én het werk én een verhuizing toch nog tijd vrijgemaakt om die zolderdoos met familiespullen te bekijken! Zie verder bij Ben Stapel.
Uit gezinskaarten valt op dat er vaak van adres werd gewisseld. Men verhuisde bij wijze van spreken als er behangen moest worden en ging met de werkplek mee. Dat was kennelijk normaal en de arbeidsmobiliteit in het vooroorlogse Nederland was dan ook navenant groot. Zonder openbaar vervoer of fiets woonde en werkte je noodgedwongen op loopafstand.
Daar stond bij de belastingen wel een buitengewone bestaanszekerheid tegenover. Het innen, documenteren en verantwoorden van belastinggeld vormde ook toen zowel bij het rijk als bij de gemeenten de basis voor het correct functioneren van de overheid en van de staat. Die had er dus alle belang bij haar experts te koesteren en maakte dat toen nog tot prioriteit.
Om privacy redenen staan hier van jongere belasting generaties geen verdere details.
De gezinskaart van Chris uit Amsterdam en die van zijn vader uit Roosendaal geven al veel details maar Bea, zijn jongste dochter, heeft ook nog andere documenten over zijn werk gevonden. Meer bijzonderheden daarover zijn te zien bij Chris Stapel.
Van oom Ben heb ik een paar gegevens van de Roosendaalse gezinskaart van zijn vader en een indruk rond 1961 van zijn ruime werkkamer op de 1ste verdieping van het Ministerie van Financiën aan het Buitenhof. Ik hoor hem nog bedachtzaam en toch stevig formuleren. Zijn dochter Emmy heeft in alle drukte rond haar gezin én het werk én een verhuizing toch nog tijd vrijgemaakt om die zolderdoos met familiespullen te bekijken! Zie verder bij Ben Stapel.
Uit gezinskaarten valt op dat er vaak van adres werd gewisseld. Men verhuisde bij wijze van spreken als er behangen moest worden en ging met de werkplek mee. Dat was kennelijk normaal en de arbeidsmobiliteit in het vooroorlogse Nederland was dan ook navenant groot. Zonder openbaar vervoer of fiets woonde en werkte je noodgedwongen op loopafstand.
Daar stond bij de belastingen wel een buitengewone bestaanszekerheid tegenover. Het innen, documenteren en verantwoorden van belastinggeld vormde ook toen zowel bij het rijk als bij de gemeenten de basis voor het correct functioneren van de overheid en van de staat. Die had er dus alle belang bij haar experts te koesteren en maakte dat toen nog tot prioriteit.
Om privacy redenen staan hier van jongere belasting generaties geen verdere details.
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Naam:
Geboren:
Getrouwd:
Overleden:
Beroep:
Genealogische gegevens
Johannes Stapel (I), zoon van Johan Hendrik en
David (I = stamvader)
9-okt-1796 Gendt
Johanna Engelina Bosse, 7-feb-1833 Borculo akte 1
Maria Geertruida Kobus, 9-okt-1847 Borculo akte13
3-feb-1870 Lochem
commies te voet
Johan Hendrik Godfried Stapel, oudste zoon van
Johannes (hierboven)
13-aug-1832 Borculo
Johanna Maria Dulfer, 17-okt-1864 Groenlo akte 16
onbekend
rijksambtenaar
>Hendrik Frederik Carel Stapel, broer van Johan Hendrik Godfried (hierboven)
8-aug-1838 Borculo
P.M. Verbeek, J.G. Vaags, E.F. Weenink, M. Vennink
19-dec-1892 Borculo
commies
Frederik Wilhelm Lodewijk Stapel, broer van Johan Hendrik Godfried (hierboven)
5-mei-1842 Didam
Hendrika Looman, 22-mei-1972 Zutphen akte 58
15-mrt-1905 Doesburg
rijksambtenaar
Johannes Engelinus Cornelius Stapel, halfbroer van Johan Hendrik Godfried (hierboven)
11-apr-1852 Eibergen
Sentina Elisabeth Struijs, 14-okt-1881 Borculo akte18
24-jan-1918 Brummen
commies
Hendrik Stapel, zoon van Johan Hendrik en David
28-aug-1801 Gendt
Hanna Ham, 15-sep-1836 Nijmegen, akte 115
12-okt-1884 Herwen en Aerdt, akte 53
sloeproeijer of commies te water
Johan Abraham Stapel, zn v Hendrik de sloeproeier
25-jun-1837 Varik
Elisabeth Hans, 4-mei-1876 Nijmegen akte 57
onbekend
sloeproeier
Christiaan Willem Frederik Stapel,
zoon v Hendrik de sloeproeier (hierboven)
8-feb-1856 Ubbergen
Cornelia Gezina Francina Gelink,
1-jun-1883 Borculo akte 17
5-nov-1938 Utrecht
commies rijksbelasting
Christiaan Jacobus Stapel, zoon van Johannes
Bernardus, Jan Willem Carel (I), David (II), Johan Hendrik en David (I = stamvader).
26-nov-1900 Zwolle
Joanna Cornelia Brand, 30-jun-1927 Amsterdam
25-mrt-1979 Alkmaar
commies belastingen in Zuid- en Noord-Holland
Bernardus Stapel, jongste broer van
Christiaan Jacobus (hierboven)
27-aug-1916 Roosendaal
Johanna Cornelia Gerardina Mol,
3-aug-1943 Roosendaal
25-jul-1994 te Den Haag
referendaris invoerrechten en accijnzen, Min.v.Fin.
Willem Johannes Stapel, zoon v. Willem Frederik (II),
Willem Frederik (I), Frederik en David (I = stamvader).
12-dec-1865 Den Haag
Lydia Gustav Hallström, 25-mrt-1904 DenHaag akte311
14-okt-1929 Wassenaar
ambtenaar in Oost-Indië
Louis Stapel, broer v. Willem Johannes (hierboven).
7-mei-1881
Theodora Maria Kromhout van der Meer,
19-mei-1922 Den Haag, akte B667
18-dec-1946 Den Haag
commies bij de Algemene Rekenkamer
(home = www.cstapel.nl)
Johannes Stapel (I), zoon van Johan Hendrik en
David (I = stamvader)
9-okt-1796 Gendt
Johanna Engelina Bosse, 7-feb-1833 Borculo akte 1
Maria Geertruida Kobus, 9-okt-1847 Borculo akte13
3-feb-1870 Lochem
commies te voet
Johan Hendrik Godfried Stapel, oudste zoon van
Johannes (hierboven)
13-aug-1832 Borculo
Johanna Maria Dulfer, 17-okt-1864 Groenlo akte 16
onbekend
rijksambtenaar
>Hendrik Frederik Carel Stapel, broer van Johan Hendrik Godfried (hierboven)
8-aug-1838 Borculo
P.M. Verbeek, J.G. Vaags, E.F. Weenink, M. Vennink
19-dec-1892 Borculo
commies
Frederik Wilhelm Lodewijk Stapel, broer van Johan Hendrik Godfried (hierboven)
5-mei-1842 Didam
Hendrika Looman, 22-mei-1972 Zutphen akte 58
15-mrt-1905 Doesburg
rijksambtenaar
Johannes Engelinus Cornelius Stapel, halfbroer van Johan Hendrik Godfried (hierboven)
11-apr-1852 Eibergen
Sentina Elisabeth Struijs, 14-okt-1881 Borculo akte18
24-jan-1918 Brummen
commies
Hendrik Stapel, zoon van Johan Hendrik en David
28-aug-1801 Gendt
Hanna Ham, 15-sep-1836 Nijmegen, akte 115
12-okt-1884 Herwen en Aerdt, akte 53
sloeproeijer of commies te water
Johan Abraham Stapel, zn v Hendrik de sloeproeier
25-jun-1837 Varik
Elisabeth Hans, 4-mei-1876 Nijmegen akte 57
onbekend
sloeproeier
Christiaan Willem Frederik Stapel,
zoon v Hendrik de sloeproeier (hierboven)
8-feb-1856 Ubbergen
Cornelia Gezina Francina Gelink,
1-jun-1883 Borculo akte 17
5-nov-1938 Utrecht
commies rijksbelasting
Christiaan Jacobus Stapel, zoon van Johannes
Bernardus, Jan Willem Carel (I), David (II), Johan Hendrik en David (I = stamvader).
26-nov-1900 Zwolle
Joanna Cornelia Brand, 30-jun-1927 Amsterdam
25-mrt-1979 Alkmaar
commies belastingen in Zuid- en Noord-Holland
Bernardus Stapel, jongste broer van
Christiaan Jacobus (hierboven)
27-aug-1916 Roosendaal
Johanna Cornelia Gerardina Mol,
3-aug-1943 Roosendaal
25-jul-1994 te Den Haag
referendaris invoerrechten en accijnzen, Min.v.Fin.
Willem Johannes Stapel, zoon v. Willem Frederik (II),
Willem Frederik (I), Frederik en David (I = stamvader).
12-dec-1865 Den Haag
Lydia Gustav Hallström, 25-mrt-1904 DenHaag akte311
14-okt-1929 Wassenaar
ambtenaar in Oost-Indië
Louis Stapel, broer v. Willem Johannes (hierboven).
7-mei-1881
Theodora Maria Kromhout van der Meer,
19-mei-1922 Den Haag, akte B667
18-dec-1946 Den Haag
commies bij de Algemene Rekenkamer
(home = www.cstapel.nl)